Ouderlijk huis verkopen voor overlijden

Beste lezer, wij van ZSM Woningontruiming begrijpen dat het verkopen van een ouderlijk huis een emotionele en complexe uitdaging kan zijn. Of u nu overweegt het huis te verkopen vóór het overlijden van uw ouders of kort daarna, deze gids helpt u door het proces. We belichten de juridische, financiële en emotionele aspecten die hierbij komen kijken.

Waarom zou u het ouderlijk huis voor overlijden verkopen?

Heeft u zich weleens afgevraagd waarom mensen hun ouderlijk huis verkopen voordat hun ouders overlijden? Er zijn verschillende redenen:

Financiële noodzaak: Soms hebben ouders het geld nodig voor zorg of andere uitgaven.
Gezondheidsredenen: Een kleiner of aangepast huis kan beter passen bij de behoeften van uw ouders.
Downsizing: Uw ouders willen misschien naar een meer behapbare woning verhuizen.
Voorkomen van erfeniskwesties: Door nu te verkopen, kunt u later gedoe voorkomen.

Elk van deze redenen brengt zijn eigen uitdagingen met zich mee. Toch kan vroegtijdig verkopen ook voordelen hebben.

“Door het ouderlijk huis voor overlijden te verkopen, kunnen families vaak ingewikkelde erfeniskwesties voorkomen. Bovendien respecteren ze zo de wensen van de ouders beter,” aldus Mr. J. van der Meer, een ervaren notaris die we regelmatig raadplegen.

Juridische aspecten: Wat moet u weten?

Wie is de baas bij verkoop tijdens het leven?

Stel, uw ouders beslissen hun huis te verkopen terwijl ze nog leven. In dat geval hebben zij alle touwtjes in handen. Ze zijn immers nog de eigenaar van het huis. Dit maakt het proces vaak eenvoudiger, maar het brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee.

Hoe zit het met de belasting?

Als u een huis verkoopt voor het overlijden, komt u in aanraking met verschillende belastingen. Hier zijn de belangrijkste punten:

Overdrachtsbelasting: Meestal betaalt de koper dit bij de aankoop van een woning.
Erfbelasting: Door het huis voor overlijden te verkopen, kan de totale waarde van de nalatenschap dalen. Dit kan betekenen dat u als erfgenaam minder erfbelasting betaalt.

Kijk eens naar deze tabel. Hij laat zien hoeveel erfbelasting u zou moeten betalen, afhankelijk van de waarde van de erfenis:

Waarde erfenis	Erfbelasting tarief (partner/kind)	Erfbelasting tarief (kleinkind)
€ 0 – € 126.723	10%	18%
> € 126.723	20%	36%

Let op: deze tarieven gelden voor 2023 en kunnen elk jaar veranderen. Check daarom altijd de meest recente informatie bij de Belastingdienst.

Geld telt: Financiële overwegingen bij verkoop

Hoe bepaalt u de waarde van het ouderlijk huis?

De juiste prijs bepalen voor het ouderlijk huis is cruciaal. Hier zijn enkele stappen die u kunt nemen:

Laat een professional het huis taxeren.
Vergelijk de prijs met recente verkopen in de buurt.
Houd rekening met eventuele verbouwingen of achterstallig onderhoud.

Stel, het huis van uw ouders ligt in een populaire wijk waar de huizenprijzen de laatste jaren flink zijn gestegen. Een huis verderop in de straat is onlangs verkocht voor € 350.000. Uw ouders hebben echter net een nieuwe keuken laten installeren. In dat geval zou u kunnen overwegen het huis voor iets meer in de markt te zetten, bijvoorbeeld € 365.000.

Wat als er nog een hypotheek op het huis rust?

Rust er nog een hypotheek of andere lening op het ouderlijk huis? Dan moet u deze aflossen bij verkoop. Dit beïnvloedt hoeveel geld er overblijft na de verkoop.

Laten we een voorbeeld nemen. Stel, het huis wordt verkocht voor € 300.000 en er staat nog een hypotheek open van € 100.000. Na aftrek van de hypotheek en verkoopkosten (laten we zeggen € 10.000) blijft er € 190.000 over. Dit bedrag kunnen uw ouders dan naar eigen inzicht besteden of nalaten.

Gevoel speelt ook mee: Emotionele aspecten van de verkoop

Het verkopen van het huis van uw ouders kan een emotionele achtbaan zijn. Hier zijn enkele tips om hiermee om te gaan:

Herinneringen vastleggen: Maak foto’s van speciale plekken in huis of schrijf verhalen op over gebeurtenissen die er plaatsvonden.
Open communicatie: Praat eerlijk met elkaar over ieders gevoelens. Misschien vindt uw zus het moeilijker los te laten dan u.
Professionele hulp: Overweeg een rouwtherapeut in te schakelen als het proces te zwaar wordt.

Aan de slag: Praktische stappen bij de verkoop

Opruimen en opknappen: Ruim het huis op en voer kleine reparaties uit. Een fris likje verf doet wonderen!
Verkopen: zelf of via een makelaar?: Besluit of u zelf wilt verkopen of liever een professional inschakelt.
Prijskaartje bepalen: Gebruik uw waardebepaling om een realistische vraagprijs vast te stellen.
Promotie maken: Maak mooie foto’s, schrijf een pakkende omschrijving en overweeg een virtuele tour.
Kijkers ontvangen: Plan en organiseer bezichtigingen. Zorg dat het huis er op zijn best uitziet!
Onderhandelen: Bereid u voor op biedingen en tegenvoorstellen. Blijf kalm en zakelijk.
Afronden: Teken het koopcontract en regel de overdracht bij de notaris.

Zijn er andere opties dan verkoop?

Natuurlijk kunt u het ouderlijk huis ook op andere manieren gebruiken:

Verhuren: Dit levert inkomsten op, maar betekent ook dat u verhuurder wordt met alle bijbehorende taken.
Schenken aan de kinderen: Uw ouders kunnen het huis aan u en uw broers of zussen schenken, eventueel met behoud van woonrecht.
Verkoop met recht van terugkoop: Dit geeft uw ouders de mogelijkheid om het huis later terug te kopen als ze van gedachten veranderen.

Wie erft wat? Over erfgenamen en hun rechten

Als uw ouders overlijden, is het belangrijk te weten wie de erfgenamen zijn en wat hun rechten zijn.

Wie zijn de erfgenamen?

In Nederland erven mensen in deze volgorde:

Echtgenoot/geregistreerd partner en kinderen
Ouders, broers en zussen
Grootouders
Overgrootouders

Welke rechten hebben erfgenamen?

Als erfgenaam heeft u verschillende rechten:

U kunt de erfenis aanvaarden of weigeren.
U heeft recht op informatie over de nalatenschap.
U kunt de erfenis beneficiair aanvaarden.

Tip van ZSM Woningontruiming: Weet u niet zeker hoe het financieel zit met uw overleden ouder? Overweeg dan om de erfenis beneficiair te aanvaarden. Zo beschermt u uzelf tegen eventuele schulden in de nalatenschap.

Wat te doen met de inboedel?

Waarom zou u de inboedel laten taxeren?

Het taxeren van de inboedel is om verschillende redenen belangrijk:

U weet dan precies wat de erfenis waard is.
Het helpt bij een eerlijke verdeling onder erfgenamen.
Het is handig voor de verzekering.

Hoe pakt u de ontruiming aan?

Na de verkoop of het overlijden van uw ouders moet het huis vaak ontruimd worden. U heeft verschillende opties:

Zelf aan de slag: Trek er een weekend voor uit met familie en vrienden.
Professionele hulp: Schakel een bedrijf zoals ZSM Woningontruiming in.
Combinatie: Haal zelf de belangrijke spullen weg en laat de rest aan professionals over.

Verkopen tijdens rouw: Een extra uitdaging

Het verkopen van een huis na het overlijden van een ouder is extra zwaar vanwege het rouwproces. Hier zijn enkele tips:

Neem de tijd: Overhaast geen beslissingen. Rome is ook niet in één dag gebouwd.
Vraag hulp: Schakel familie, vrienden of professionals in. U hoeft het niet alleen te doen.
Wees open: Vertel potentiële kopers over uw situatie. De meeste mensen zullen begrip tonen.

Wat zijn de voor- en nadelen van verkoop voor overlijden?

Voordelen:

Uw ouders beslissen zelf over de verkoop.
U betaalt mogelijk minder erfbelasting.
U voorkomt mogelijke conflicten tussen erfgenamen.

Nadelen:

Het kan emotioneel zwaar zijn voor uw ouders en u.
U verliest misschien een plek vol familieherinneringen.
De financiële kant kan ingewikkeld zijn.

Hoe beïnvloedt de verkoop de erfenis van de kinderen?

Als u het ouderlijk huis voor overlijden verkoopt, verandert de erfenis op verschillende manieren:

De waarde van de nalatenschap wijzigt.
De samenstelling van de erfenis verandert (van een huis naar geld op de bank).
U betaalt mogelijk minder erfbelasting doordat het vermogen gespreid is.

Kunnen mijn ouders in het huis blijven wonen na verkoop?

Dat hangt af van de afspraken die u maakt bij de verkoop. Enkele opties zijn:

Uw ouders huren het huis van de nieuwe eigenaar.
U verkoopt met recht van bewoning voor een bepaalde tijd.
U verkoopt met een terugkoopoptie.

Tot slot

Het verkopen van een ouderlijk huis voor overlijden is geen makkelijke opgave. Het vraagt om zorgvuldige planning en overweging van alle aspecten – juridisch, financieel en emotioneel.

Onthoud: er is geen one-size-fits-all oplossing. Elke familie is anders en vraagt om een aanpak op maat. Aarzel niet om hulp in te schakelen. Een notaris, financieel adviseur of makelaar kan u door dit proces loodsen.

Door open met elkaar te praten, goed te plannen en rekening te houden met ieders gevoelens, maakt u de verkoop van het ouderlijk huis zo soepel mogelijk. Of dit nu voor of na het overlijden van uw ouders gebeurt.

Heeft u nog vragen over het ontruimen van een woning na verkoop of overlijden? Neem dan gerust contact op met ons team bij ZSM Woningontruiming. We staan klaar om u te helpen deze moeilijke tijd zo goed mogelijk door te komen.